Zakłady Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza / Chemical Fibers Works
Data wykonania zdjęć: 2003-2004
Dla mnie osobiście, jest to jedne z pierwszych miejsc które wywołały we mnie takie wewnętrzne WOW! Jeszcze za szczeniaka, śmigając pociągiem na festiwale rowerowe w Szklarskiej, zawsze przyklejony do okna pociągu podziwiałem majestat tego kompleksu, wielkiej fabryki Celulozy i Wiskozy, która tak niechlubnie przyczyniła się do krajobrazu okolicznych gór...
To w tym miejscu, podczas wypadu w 2004 roku narodził się pomysł powstania strony www.opuszczne.com. Na wspólnym wypadzie, podczas nocnej biesiady w zakamarkach kompleksu został rozpoczęta wspólna przygoda ;) Travis
"Zakłady Włókien Chemicznych Chemitex-Celwiskoza (Cel[uloza],wiskoza[2]) – nieczynne zakłady produkcji włókien chemicznych; mieściły się przy ulicy Karola Miarki w Jeleniej Górze. W latach od 1953 do 1956 nosiły imię Klementa Gottwalda. Zostały zlikwidowane w roku 1989 z uwagi na ich wpływ na zanieczyszczenie środowiska, a w ich miejsce powołano Zakłady Chemiczne „Jelchem”[2].
Obecnie część budynków wykorzystana jest m.in. pod biura, część zaś służy za magazyny, niektóre natomiast pozostają niezagospodarowane i nierozebrane. Zaproponowany pomysł rozbiórki kominów (zakład miał 4 kominy[2]), w tym najwyższego mierzącego 150 m wysokości (jest to jednocześnie najwyższa budowla w Jeleniej Górze), nie został zrealizowany ze względu na zbyt wysokie koszty[3].
...
rzed 1945 w tym miejscu znajdowały się Schlesische Zellwolle Aktiengesellschaft Hirschberg, gdzie rozpoczęto produkcję sztucznej wełny. Dokument o przejęciu fabryki przez władze polskie od wojsk radzieckich został podpisany 15 października 1945[2][5]. Rozpoczęto odbudowę budynków fabryki. Zakłady założono w 1947 w ramach industrializacji ziem odzyskanych[6]. Jak donosi „Wspólny Cel” z 10 kwietnia 1988, przy opracowywaniu koncepcji technologicznej i aparaturowej do dyskutujących należeli tacy specjaliści jak Atanazy Boryniec, Tadeusz Rosner i Jan Liwowski. Projektowaniem zajęło się Biuro Projektów Przemysłu Włókien Sztucznych w Szczecinie, zaś układem wentylacyjnym Czesi (autor nie wspomina osób czy nazwy biura)[7].
W 1947 zakłady przekształcono w fabrykę włókien sztucznych[8]. W styczniu tego roku rozpoczęto produkcję poliamidów. W 1951 połączono zakłady „Wiskoza” i „Celuloza” w jedno przedsiębiorstwo o nazwie będącej połączeniem obu – „Celwiskoza”[2]. 22 lipca 1952 oddano do użytku zbudowaną od podstaw elektrociepłownię. Wytwarzano również celulozę, a od 15 października 1952 włókna celulozowe. Od 1 kwietnia 1953 Celwiskoza istniała jako „Jeleniogórskie Zakłady Celulozy i Włókien Sztucznych im. Klementa Gottwalda”[9]; był on patronem tylko do 1956[8]. Początek funkcjonowania zakładu był bardzo trudny, głównie z powodu braku wykwalifikowanych kadr. Sytuację zmieniło przeniesienie w 1954 około 250 wykwalifikowanym pracowników z terenu całej Polski, głównie z Łodzi i Tomaszowa. Ponadto po uruchomieniu produkcji zepsuła się wentylacja, przez co warunki w hali produkcyjnej stały się ciężkie, a zakład zyskał opinię niebezpiecznego dla zdrowia[7]."
